ក្រុមអ្នកជំនាញស្ថាបត្យកម្ម ៖ការអភិវឌ្ឍទីក្រុងត្រូវគិតគូរពីភាពធន់នឹងគ្រោះមហន្តរាយ
ក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម បានផ្តល់អនុសាសន៍ពីការអភិវឌ្ឍទីក្រុងប្រកបដោយភាពធន់ ដែលធានាដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាជន សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ខណៈបច្ចុប្បន្នវិនិយោគលើវិស័យសំណង់កំពុងមានភាពរីកចម្រើនប្រកបដោយការប្រកួតប្រជែង។
ការលើកឡើងនេះ ត្រូវបានថ្លែងក្នុងសន្និសីទពេញអង្គស្តីពី«ការស្តារឡើងវិញ និងការអភិវឌ្ឍទីក្រុង» និង «តម្រូវការបន្ទាន់នៃការស្ថាបនាទីក្រុងឡើងវិញ» នាឱកាសកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកិច្ចប្រជុំនៃសមាគមអន្តរជាតិអភិបាលក្រុងប្រើប្រាស់ភាសាបារាំង(AIMF) នៅរាជធានីភ្នំពេញ ពីថ្ងៃទី៣-៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩នេះ។
នាឪកាសនោះ លោកស្រី Christiane Blancot ស្ថាបត្យករផ្នែករៀបចំទីក្រុង និងជានាយិកាផ្នែកសិក្សានៅរោងជាងនគរូបនីយកម្មទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង បានលើកឡើងថា នៅក្នុងបរិបទ ដែលមានការប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារសំណង់ខ្លាំង វាចាំបាច់ត្រូវតែកំណត់ពីបញ្ហាភាពធននេះឲ្យបានច្បាស់លាស់។ ហេតុនេះ អ្វីដែលត្រូវធ្វើការប្រុងប្រយ័ត្នបំផុតនោះ គឺត្រូវតែកសាងលំនៅឋានដែលមានភាពធន់នឹងគ្រោះមហន្តរាយដូចជា៖ ភ្លើងឆេះ ទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ រន្ទះ និងរញ្ជួយដីជាដើម។
លោកស្រីអះអាងថា៖ «តាមធម្មតាសម្រាប់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុយើងមិនអាចមើលដឹងមុនរយៈពេល ១០ ទៅ ២០ ឆ្នាំនោះទេ ហេតុនេះអ្វីដែលយើងអាចគិតគូរបានយើងគួរតែធ្វើវាចាប់ពីពេលនេះទៅ ព្រោះកន្លងមក ប្រទេសកម្ពុជា មិនដែលមានជួបគ្រោះធម្មជាតិនៃខ្យល់ព្យុះធំៗទេ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងជួបប្រទះជាញឹកញាប់»។
យ៉ាងណា អ្នកជំនាញស្ថាបត្យកម្មបារាំងរូបនេះ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការស្ថាបនាទីក្រុងប្រកបដោយភាពធនទៅបាន គឺទាមទារសមត្ថភាពរបស់ ស្ថាបត្យករផ្ទាល់ ប្រជាជន និងសមត្ថភាពរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ ដើម្បីជំនះ នឹងផលប៉ះពាល់ដែលផុសចេញពីការប្រែប្រួលផ្លាស់ប្តូររបស់ទីក្រុង និងស្ថានភាពតក់ស្លុតណាមួយ ដែលបណ្តាលមកពីគ្រោះមហន្តរាយណាមួយ។
ប៉ុន្តែលោស្រីថា សមត្ថភាពធន់នឹងស្ថានការណ៍ទាំងនេះ មិនមែនជារបស់កើតឡើងឯកឯងទេ ពោលគឺវាកកើត និងធំធាត់ឡើងដោយមានជំនួយពីគោលនយោបាយសាធារណៈ ពីកម្មវិធីអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ឬសកម្មភាពមហាជនជាដើម ។ ហេតនេះ ការដាក់ឱ្យមានការអភិវឌ្ឍទីក្រុងមួយប្រកបដោយភាពធន គឺចាំបាច់ត្រូវមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ គឺជាលក្ខខណ្ឌមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ធានាឱ្យមានការស្ថាបនាទីក្រុងឡើងវិញប្រកបដោយចីរភាព និងនិរន្តភាព។
ទន្ទឹមដូចគ្នានេះ អ្នកម្នាង ស៊ីសុវត្ថិ ម៉ែន ច័ន្ទទេវី បណ្ឌិតផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម និងជាសាកលវិទ្យាធិការរងនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ បានបង្ហាញអារម្មណ៍ដោយចង់ឃើញ ការអភិវឌ្ឍទីក្រុងមួយប្រកបដោយភាពធន បែបបៃតង បរិស្ថានល្អ មានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដែលធានាដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាជន សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងសុវត្ថិភាពផ្នែកចរាចរណ៍ ពិសេសបញ្ចៀសបាននៅគ្រោះមហន្តរាយនានា។
លើសពីនេះទៀត លោក Jean-Marie Dulix Th’eodat បណ្ឌិតផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ នៃប្រទេសហៃទី ក៏បានគាំទ្រនូវរាល់ការលើកឡើងទាំងនេះ ដោយលោកបានថ្លែងថា បើសិនជាគ្មានភាពធន់នោះទេ គឺមិនអាចធ្វើការកសាងទីក្រុងមួយឲ្យមានភាពប្រសើរ និងការអភិវឌ្ឍមួយប្រកបដោយចីរភាពនោះទេ។
ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងចំណុចនេះ លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសាលារាជធានីភ្នំពេញ មានប្រសាសន៍ថា ការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកំពុងឈានទៅអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យមានរបៀបរៀបរយ មានសណ្ឋាប់ធ្នាប់ល្អ បរិស្ថានល្អដើម្បីសក្តិសមជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម និងទីក្រុងស៊ីវិល័យ ក្នុងនោះរាប់បញ្ចូលទាំងការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទឹកស្អាត ការរៀបចំប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនសាធារណៈក្នុងក្រុង មានរថយន្តក្រុងនិងរថភ្លើងលើអាកាស ការគ្រប់គ្រងការប្រមូលដឹកជញ្ជូននិងកែច្នៃឋាមពលសំរាម ការរៀបចំប្លង់ប្រើប្រាស់ដី ការតម្រង់ទិសសេដ្ឋកិច្ច និងការវិនិយោគ សាធារណៈ ជាដើម។
ជាងនេះទៀត បើតាម លោក ឃួង ស្រេង អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញបានឲ្យដឹងដែរថា ពីឆ្នាំ២០០៨ ដល់ឆ្នាំ២០១៣ ការគ្រប់គ្រងរាជធានីភ្នំពេញដើរតួនាទីអនុវត្តដើម្បី បុព្វហេតុពង្រឹងសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ បន្តស្ដារ កសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តក្នុងទីក្រុងនិងអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ក្រីក្រ ហើយពីឆ្នាំ២០១៣ រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ គឺការគ្រប់គ្រងរាជធានីភ្នំពេញដើរតួនាទីអនុវត្តដើម្បី បុព្វហេតុកំណែទម្រង់ អភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងជាអនាគតទីក្រុងវៃឆ្លាត ដែលហៅថា Smart City។
សូមបញ្ជាក់ថា សន្និសីទពេញអង្គស្តីពី«ការស្តារឡើងវិញ និងការអភិវឌ្ឍទីក្រុង» និង «តម្រូវការបន្ទាន់នៃការស្ថាបនាទីក្រុងឡើងវិញ» ដែលធ្វើនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញឆ្នាំ២០១៩នេះ មានគណៈប្រតិភូនៃទីក្រុងនិងសមាគមរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិចូលរួមម្រមាណជាង៤០០ នាក់ មកពី៤១ប្រទេស។
យ៉ាងណា ក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម ក្នុងសន្និសីទពេញអង្គស្តីពី«ការស្តារឡើងវិញ និងការអភិវឌ្ឍទីក្រុង» និង «តម្រូវការបន្ទាន់នៃការស្ថាបនាទីក្រុងឡើងវិញ» នៅតែបានចាត់ទុកថា ដំណើរការអភិវឌ្ឍទីក្រុងប្រកបដោយភាពធន់ គឺកាតាលិករសំខាន់ជួយធានាដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាជន និងនិរន្តភាពនៃការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសនោះ៕
ឥ